Η επιστολή Μπλίνκεν στον Κυριάκο Μητσοτάκη για τα εξοπλιστικά προγράμματα που οι ΗΠΑ αποδεσμεύουν προς την Ελλάδα είτε για αγορά είτε για παραχώρηση ως «πλεονάζον αμυντικό υλικό» (EDA) αναφερόταν σαφώς σε επιπλέον βοήθεια προς την Ουκρανία.
Για την ανάγκη να ενίσχυσης της Ουκρανίας με επιπλέον βοήθεια έχει μιλήσει επανειλημμένα και η ΕΕ και έχει ζητήσει από τα μέλη και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, με επιστολές του στους «27».
Νέα αποστολή
Η Ελλάδα ετοιμάζεται να προχωρήσει σε νέα αποστολή αμυντικού εξοπλισμού στην Ουκρανία. Αυτή τη φορά πρόκειται για τη μεταβίβαση 32 ρυμουλκούμενων οβιδοβόλων Μ101Α1 διαμετρήματος 105 χλστ. από τα αποθέματα του Ελληνικού Στρατού.
Για το ζήτημα θα κληθεί να γνωμοδοτήσει την Πέμπτη η ειδική διαρκής επιτροπή εξοπλιστικών προγραμμάτων και συμβάσεων της Βουλής των Ελλήνων.
Μέσω Τσεχίας
Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του in η μεταβίβαση των οβιδοβόλων στην Ουκρανία θα υλοποιηθεί μέσω Τσεχίας. Και πιο συγκεκριμένα μέσω διακρατικής συμφωνίας.
Τα 32 οβιδοβόλα θα πωληθούν στην Τσεχία έναντι 1.950.000 ευρώ και στη συνέχεια η Τσεχία θα είναι αυτή που θα τα προωθήσει στην Ουκρανία.
Ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει αυτό δημιουργεί απορίες καθώς η Ελλάδα έχει επισήμως διακηρύξει την υποστήριξη τα στην Ουκρανία και έχει ήδη πραγματοποιήσει αποστολές στρατιωτικής βοήθειας απευθείας στην Ουκρανία, όπως τα ρωσικής κατασκευής και ανατολικογερμανικής προέλευσης τεθωρακισμένα οχήματα μάχης (ΤΟΜΑ) BMP-1. Και όχι μόνο, σύμφωνα με αποκαλύψεις ΜΜΕ που δεν έχουν διαψευστεί.
Ο «τελικός χρήστης»
Αναλυτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις θέτουν ερωτήματα σχετικά με τον όρο του «τελικού χρήστη», αλλά και την επιλογή να πουληθούν αρχικά στην Τσεχία και αυτή να αναλάβει τη μεταβίβαση τους στην Ουκρανία.
«Μη αναγκαίο»
H μεταβίβαση των M101A1 προϋποθέτει τον χαρακτηρισμό τους ως στρατιωτικό εξοπλισμό «επιχειρησιακά μη αναγκαίο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η δυνατότητα δωρεάς ή παραχώρησης κατά χρήση στρατιωτικού εξοπλισμού για την εξυπηρέτηση της εξωτερικής αμυντικής πολιτικής της χώρας, προβλέπεται από το άρθρο 107 του Νόμου 3978/2011 (Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Υπηρεσιών και Προμηθειών στους τομείς της Άμυνας και της Ασφάλειας − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2009/81/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας).
Τι είναι το Μ101Α1
Το ρυμουλκούμενο οβιδοβόλο Μ101Α1 διαμετρήματος 105 χλστ. είναι αμερικανικής κατασκευής και προέλευσης και εισήλθε σε υπηρεσία με το ελληνικό Πυροβολικό το 1951. Το 1970 ο αριθμός των M101A1 σε ελληνική υπηρεσία ανήλθε σε 465 μονάδες, αποτελώντας περίπου το 60% των ρυμουλκούμενων πυροβόλων σε υπηρεσία.
Το 1980 με την απόφαση επιλογής του διαμετρήματος 155 χλστ. ως καταλληλότερου για την Άμεσο Υποστήριξη, άρχισε η σταδιακή απόσυρση των M101A1 και η αντικατάσταση τους από οβιδοβόλα διαμετρήματος 155 χλστ.
Σήμερα σύμφωνα με ανοικτές πηγές διατηρούνται σε αποθήκευση περί τα 180 πυροβόλα του τύπου.
Με μήκος 6,10 μέτρα και βάρος 2,26 τόνους το M101A1 υπηρετείται από επτά άτομα και έχει μέγιστο βεληνεκές 11.275 μέτρα.
«Απαρχαιωμένο»
Επειδή απαιτείται ρυμουλκό όχημα για την κίνηση του και λόγω του ότι οι υπηρέτες του είναι ακάλυπτοι, το M101A1 θεωρείται απαρχαιωμένο για το σημερινό πεδίο της μάχης και η μεταβίβαση του στην Ουκρανία αποτελεί αναγκαστική επιλογή λόγω εξάντλησης των πηγών προμήθειας περισσότερο σύγχρονων επιλογών.
Αντιρρήσεις
Ακόμα και αν δεν χρησιμοποιείται από το Στρατό, το εν λόγω σύστημα, το αν πρέπει η Ελλάδα να «ξεφορτωθεί» συγκεκριμένο αριθμό από αυτά τα πυροβόλα δεν τους βρίσκει όλους σύμφωνους, καθώς υπάρχουν και επιφυλάξεις.
Πιο συγκεκριμένα υπάρχουν στρατιωτικοί που βάζουν συνολικότερο ζήτημα για το αν τελικά η Ελλάδα έχει την πολυτέλεια να «απαλλάσσεται» από το βάρος συστημάτων που αποτελούν μέσα εκπομπής πυρών.
Όσοι εκφράζουν επιφυλάξεις, επισημαίνουν ότι αν ήταν όντως «άχρηστα» δεν θα δίνονταν για να χρησιμοποιηθούν στις επιχειρήσεις στην Ουκρανία. Σύμφωνα με στρατιωτικούς ε.α. τα συγκεκριμένα ρυμουλκούμενα πυροβόλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αγώνα σε χώρους περιορισμένου γεωγραφικού εύρους και είναι αρκετά ικανά ώστε να δημιουργούν προπέτασμα πυρός σε σύντομο χρονικό διάστημα.