Το Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) κερδίζει τις εθνικές εκλογές στην Αυστρία για πρώτη φορά από το 1945, αφήνοντας στην δεύτερη θέση με μεγάλες απώλειες το Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) του καγκελάριου Καρλ Νεχάμερ και στην τρίτη το Σοσιαλιστικό Κόμμα (SPÖ).
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα έδειξαν ότι το κόμμα που ίδρυσε το 1956 ο ναζί και αξιωματικός των SS Άντον Ραϊντχάλερ ξεπέρασε τις προσδοκίες και πήρε περίπου το 29% των ψήφων (+12,8 από τις εκλογές του 2019) ευρισκόμενο άνετα μπροστά από το κυβερνών κεντροδεξιό ÖVP του καγκελάριου, Καρλ Νεχάμερ, που συγκεντρώνει 26,3% (-11,1). Το αντιπολιτευόμενο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα σημείωσε το χειρότερο αποτέλεσμα όλων των εποχών, 20,6%, ενώ το φιλελεύθερο NEOS συγκεντρώνει περίπου 9%. Την είσοδό τους στο κοινοβούλιο εξασφαλίζουν οι Πράσινοι με 8,3% (-5,6), οι οποίοι «πληρώνουν» όπως φαίνεται την συμμετοχή τους στην κυβέρνηση.
Υψηλό ποσοστό συμμετοχής και οι πρώτες εκτιμήσεις για τις έδρες που θα καταλάβουν τα κόμματα
Η συμμετοχή ήταν υψηλή, περίπου 78% και με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, το FPÖ εξασφαλίζει 57 έδρες, το ÖVP 52, το SPÖ 41, οι NEOS 17 και οι Πράσινοι 16.
Ο ακροδεξιός αρχηγός του Κόμματος των Ελευθέρων (FPÖ), Χέρμπερτ Κικλ
Αν και απέχει μακράν από την αυτοδυναμία -όπως συμβαίνει εν γένει στην αυστριακή πολιτική σκηνή- η νίκη του Κόμματος των Ελευθέρων συνιστά πολιτικό σεισμό. Η πολιτική επάνοδος -ενός κόμματος σήμερα στο φάσμα του δεξιού εξτρεμισμού, με νεοναζιστικές απολήξεις- έχει ως εφαλτήριο τη συστημική κανονικοποίησή του.
Εκμεταλλευόμενο την άνοδο της ακροδεξιάς σε πολλά μέρη της Ευρώπης και έχοντας ως πρότυπο τον Ούγγρο Βίκτορ Όρμπαν, το FPÖ κεφαλαιοποίησε τους φόβους γύρω από τη μετανάστευση, το άσυλο και την εγκληματικότητα.
Γρίφος ο σχηματισμός κυβέρνησης
Το κεντροδεξιό ÖVP, το οποίο έχει μέχρι τώρα συγκυβερνήσει δύο φορές με την ακροδεξιά, έχει δηλώσει ότι θα μπορούσε να επαναλάβει έναν συνασπισμό, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα συμμετέχει στην κυβέρνηση ο επικεφαλής του Κόμματος της Ελευθερίας Χέρμπερτ Κικλ, ο οποίος ωστόσο έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι επιδιώκει ο ίδιος να γίνει «ο καγκελάριος του λαού». Στην αποψινή του εμφάνιση πάντως ο κ. Νεχάμερ, αν και επανέλαβε ότι «δεν θα στηρίξουμε τις μεθόδους του κ. Κικλ», σημείωσε και ότι «θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν οι ανησυχίες όσων ψήφισαν το FPÖ».
Ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην δώσει στον κ. Κικλ την εντολή για διερεύνηση σχηματισμού κυβέρνησης έχει αφήσει και ο «πράσινος» ομοσπονδιακός πρόεδρος Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν. Εάν η κατανομή των εδρών παραμείνει ως έχει, θα μπορούσε πάντως να σχηματιστεί κυβέρνηση «μεγάλου» συνασπισμού, μεταξύ ÖVP και SPÖ, με ισχνή ωστόσο πλειοψηφία. Ένας πιθανός τρίτος εταίρος θα μπορούσε να αναζητηθεί μεταξύ των NEOS και των Πρασίνων.
Ο κόσμος διαμαρτύρεται, μετά τα πρώτα exit polls κατά τη διάρκεια των εθνικών εκλογών
Στην πρώτη αντίδρασή του για το αποτέλεσμα, ο καγκελάριος Νεχάμερ έκανε λόγο για «μεγάλο αγώνα» στο τέλος της προεκλογικής περιόδου, επισημαίνοντας ότι ο ίδιος ανέλαβε το κόμμα όταν οι δημοσκοπήσεις του έδιναν ποσοστό 21%. «Ο στόχος μας ήταν η πρώτη θέση και δεν επιτεύχθηκε (…) Στο μέλλον θα πρέπει να εξετάσουμε πιο προσεκτικά γιατί οι ριζοσπαστικές δυνάμεις παίρνουν περισσότερες ψήφους», πρόσθεσε. Το βέβαιο είναι ότι το ÖVP θα είναι σε κάθε περίπτωση στην επόμενη κυβέρνηση, μένει ωστόσο να κριθεί το εάν θα ορίσει τον καγκελάριο ή θα συμμετέχει ως «μικρός» εταίρος.
«Έτοιμος» για την καγκελαρία
Ο θριαμβευτής των εκλογών Χέρμπερτ Κικλ έκανε λόγο για «σαφές μήνυμα» των ψηφοφόρων και δήλωσε «έτοιμος» για την καγκελαρία. «Το χέρι μας είναι απλωμένο», δήλωσε ο αρχηγός Αντρέας Μπάμπλερ, αναφερόμενος σε ενδεχόμενη κυβερνητική συνεργασία με το Λαϊκό Κόμμα.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα και το απολιτίκ Κόμμα της Μπύρας δεν κατόρθωσαν να ξεπεράσουν το 4% για να εκπροσωπηθούν στο Κοινοβούλιο.