Τις προηγούμενες μέρες έργα τέχνης αφαιρέθηκαν από τα γραφεία της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID) σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με ανάρτηση του δημοσιογράφου του NBC στην Ουάσινγκτον Βον Χίλιαρντ.
Ο Χίλιαρντ, δήλωσε ότι οι υπάλληλοι ενημερώθηκαν ότι τα έργα τέχνης έχουν αφαιρεθεί στο πλαίσιο της τοποθέτησης της κυβέρνησης Τραμπ «America First».
Η ανάρτηση περιείχε μια εικόνα δεκάδων έργων τέχνης, συμπεριλαμβανομένου ενός χάρτη που φαινόταν να είναι η νότια Ευρώπη, η Μεσόγειος και η Βόρεια Αφρική, καθώς και μια εικόνα από μια συναυλία στην Κένυα.
Τι συμβαίνει με το USAID
Το κεντρικό γραφείο του USAID έκλεισε σήμερα, 3 Ιανουαρίου, με τους εργαζομένους να έρχονται προ εκπλήξεως καθώς τα μεσάνυχτα της Κυριακής ενημερώθηκαν μέσω email να μην προσέλθουν στον χώρο εργασίας τους.
«Κατόπιν εντολής της ηγεσίας της Υπηρεσίας, η έδρα της USAID στο κτίριο Ronald Reagan στην Ουάσιγκτον, D.C. θα παραμείνει κλειστή για το προσωπικό τη Δευτέρα, 3 Φεβρουαρίου 2025. Το προσωπικό που εργάζεται συνήθως στην έδρα της USAID θα εργαστεί εξ αποστάσεως αύριο, με εξαίρεση το προσωπικό που έχει κρίσιμες λειτουργίες επί τόπου ή εργασίες συντήρησης του κτιρίου, το οποίο έχει ειδοποιηθεί ξεχωριστά από την ανώτερη ηγεσία», ανέφερε το email, αντίγραφο του οποίου έχει στην κατοχή του το CNN.
Ένας πυλώνας πέφτει
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου, η USAID είναι ο κύριος βραχίονας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για τη διεθνή ανθρωπιστική βοήθεια και την ανάπτυξη.
Η USAID ιδρύθηκε το 1961 υπό την κυβέρνηση του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι και διανέμει δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε όλο τον κόσμο σε μια προσπάθεια να ανακουφίσει τη φτώχεια, να θεραπεύσει ασθένειες και να ανταποκριθεί σε λιμούς και φυσικές καταστροφές.
Στόχο της επίσης αποτελεί η προώθηση της οικοδόμηση της δημοκρατίας και της ανάπτυξης, υποστηρίζοντας μη κυβερνητικές οργανώσεις, ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και κοινωνικές πρωτοβουλίες.
Κατά το οικονομικό έτος 2023 διαχειρίστηκε πιστώσεις ύψους άνω των 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η USAID έχει αποστολές σε περισσότερες από 60 χώρες και το 2023 παρείχε βοήθεια και κονδύλια σε περισσότερες από 130 χώρες.
Η USAID θεωρείται βασικό εργαλείο της αμερικανικής «ήπιας ισχύος» για την οικοδόμηση σχέσεων με κοινότητες σε όλο τον κόσμο, βασισμένο σε τρεις πυλώνες της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ: άμυνα, διπλωματία και ανάπτυξη.
Το αβέβαιο μέλλον της USAID
Λίγο μετά την ορκωμοσία του τον περασμένο μήνα, ο Τραμπ εξέδωσε ένα σαρωτικό εκτελεστικό διάταγμα για την παύση κάθε ξένης βοήθειας για 90 ημέρες, οδηγώντας σε εκτεταμένη σύγχυση, απολύσεις και διακοπή προγραμμάτων.
Η USAID βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση από τότε που το μπαράζ των εκτελεστικών διαταγμάτων έφυγε από το Resolute Desk κατά τις πρώτες ημέρες της θητείας του Τραμπ. Σύμφωνα με το NBC, περισσότεροι από 50 δημόσιοι υπάλληλοι και αξιωματούχοι εξωτερικής υπηρεσίας του οργανισμού τέθηκαν σε διαθεσιμότητα νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, με επίκεντρο τους ανώτερους υπαλλήλους και τους δικηγόρους.
Σε μια οργουελική τροπή, η εντολή να τεθούν οι εν λόγω υπάλληλοι σε διοικητική άδεια ανακλήθηκε από τον διευθυντή των σχέσεων εργαζομένων και εργασίας της USAID, Νικ Γκότλιμπ, ο οποίος είχε τεθεί και ο ίδιος σε άδεια επειδή αγνόησε εντολή του νεοσύστατου Τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας να απολύσει μια ομάδα υπαλλήλων «χωρίς τη δέουσα διαδικασία».
Δυο κορυφαία στελέχη της USAID αρμόδια για θέματα ασφαλείας τέθηκαν σε διαθεσιμότητα προχθές Σάββατο το βράδυ, επειδή εναντιώθηκαν στο να δοθεί πρόσβαση σε ανθρώπους που αναφέρονται στον Ελον Μασκ σε ευαίσθητα δεδομένα, ανέφεραν χθες Κυριακή αμερικανικά ΜΜΕ.
Εκτός από τις φωτογραφίες που αφαιρέθηκαν στα γραφεία της USAID ανά τον κόσμο, αφαιρέθηκαν επίσης και τα λογότυπά της.
Δηλώσεις υπαλλήλων της USAID
«Όλες οι οπτικές απεικονίσεις έχουν αφαιρεθεί. Αυτές περιλάμβαναν μεγάλου μεγέθους φωτογραφίες από το έργο μας σε αναπτυσσόμενες χώρες, που βρίσκονταν στους χώρους υποδοχής, στις κουζίνες του προσωπικού, στους διαδρόμους», δήλωσε υπάλληλος της USAID. «Υπήρξε επίσης εντολή προς τα επιμέρους γραφεία να αφαιρεθεί κάθε έργο τέχνης και κάθε σήμανση της USAID.»
Ένας άλλος εργαζόμενος της USAID είπε στο CNN: «Έχουν αφαιρέσει τις φωτογραφίες από τους τοίχους, και λείπει σχεδόν το μισό προσωπικό μας επειδή πολλοί έχουν απομακρυνθεί, και όλοι νιώθουμε σαν να περπατάμε με έναν στόχο στην πλάτη μας.»
Μια πηγή που εργάζεται σε ένα κτίριο του παραρτήματος της USAID δήλωσε στο CNN ότι δεν έχουν καμία πληροφορία για το αν θα πρέπει να πάνε στη δουλειά τους τη Δευτέρα.
Όταν ρωτήθηκε αν οι επικεφαλής του τμήματός τους φαίνεται να έχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το μέλλον του έργου της υπηρεσίας, η πηγή είπε: «Όλοι οι ανώτεροί μας έχουν απολυθεί».
Την περασμένη εβδομάδα, περίπου 60 ανώτερα στελέχη της USAID τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, κατηγορούμενα για προσπάθεια παράκαμψης του εκτελεστικού διατάγματος του Τραμπ που «πάγωσε» την ξένη βοήθεια για 90 ημέρες. Πολλά ακόμη χαμηλόβαθμα στελέχη και εξωτερικοί συνεργάτες τέθηκαν σε προσωρινή αργία, σύμφωνα με πολλαπλές πηγές.
Το Σάββατο, ο ιστότοπος της USAID τέθηκε εκτός λειτουργίας και εμφανίστηκε νέα σελίδα για την υπηρεσία στον ιστότοπο του Υπουργείου Εξωτερικών. Ο λογαριασμός της USAID στην πλατφόρμα X επίσης εξαφανίστηκε, και πηγή ανέφερε ότι ολόκληρο το γραφείο δημόσιων σχέσεων της υπηρεσίας τέθηκε σε διαθεσιμότητα και αποκλείστηκε από τα συστήματά του.
Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Έλον Μασκ
Το εν λόγω παράδειγμα αποτελεί το πρώτο δυσοίωνο σημάδι για τον ιστορικό οργανισμό διεθνούς αρωγής, ο οποίος τις τελευταίες ώρες δέχεται «πυρά» από συμμάχους του Ντόναλντ Τραμπ, όπως ο Έλον Μασκ.
Επιπροσθέτως, ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του έχουν χαρακτηρίσει την υπηρεσία, η οποία δημιουργήθηκε από το Κογκρέσο ως ανεξάρτητος οργανισμός, ανοιχτά μεροληπτική υπέρ των Δημοκρατικών.
Did you know that USAID, using YOUR tax dollars, funded bioweapon research, including COVID-19, that killed millions of people? https://t.co/YVwyKA7ifs
— Elon Musk (@elonmusk) February 2, 2025
Ο πρόεδρος συμφώνησε ότι πρέπει να κλείσει η υπηρεσία
Την Κυριακή, ο Έλον Μασκ, εξαπέλυσε μια σειρά από επιχειρήματα εναντίον του USAID στο X Spaces, μεταξύ των οποίων ήταν και ο χαρακτηρισμός «εγκληματική οργάνωση», αναπαράγοντας καταγγελίες κατά τις οποίες η ομοσπονδιακή υπηρεσία έχει «ρόλο κλειδί σε βρομοδουλειές της CIA» και στη «λογοκρισία στο διαδίκτυο».
«Ξέρατε ότι η USAID, χρησιμοποιώντας δολάρια από τους δικούς σας φόρους, χρηματοδότησε έρευνες για βιολογικά όπλα, συμπεριλαμβανομένης της COVID-19, που σκότωσαν εκατομμύρια ανθρώπους;», έγραψε ο Έλον Μασκ χωρίς να παρουσιάσει καμιά απόδειξη για τον ισχυρισμό αυτό, ούτε να επεκταθεί.
Στο μεταξύ, ο λογαριασμός της USAID στο X έχει τεθεί εκτός λειτουργίας, όπως και ο ιστότοπός της.
Νωρίς τη Δευτέρα, ο Μασκ πραγματοποίησε μια ζωντανή συνεδρία στο X Spaces την οποία συνδιοργάνωσε με τη Ρεπουμπλικανή γερουσιαστή Τζόνι Έρνστ από την Αϊόβα και τον Βιβέκ Ραμασουάμι – ο οποίος αρχικά είχε οριστεί συμπρόεδρος του DOGE μαζί με τον Μασκ αλλά στη συνέχεια αποχώρησε – ο Μασκ χαρακτήρισε την USAID «μεροληπτική» και δήλωσε ότι υποστηρίζει «ριζοσπαστικά αριστερές υποθέσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πραγμάτων που είναι αντιαμερικανικά».
Επιπλέον, δήλωσε ότι μίλησε λεπτομερώς για την USAID με τον Ντόναλντ Τραμπ. «Συμφώνησε ότι πρέπει να την κλείσουμε», δήλωσε ο Μασκ.
«Έγινε φανερό ότι δεν είναι ένα μήλο με ένα σκουλήκι μέσα», είπε ο Μασκ.
«Αυτό που έχουμε είναι απλώς μια μπάλα από σκουλήκια. Πρέπει ουσιαστικά να το ξεφορτωθούμε όλο αυτό. Είναι ανεπανόρθωτο».
«Το κλείνουμε».
Τα σχόλιά του έρχονται αφού η κυβέρνηση έθεσε σε αργία δύο κορυφαίους επικεφαλής ασφαλείας στην USAID, αφού αρνήθηκαν να παραδώσουν διαβαθμισμένο υλικό σε απαγορευμένες περιοχές στις ομάδες κυβερνητικών επιθεωρήσεων του Μασκ, δήλωσαν την Κυριακή στο Associated Press ένας νυν και ένας πρώην αξιωματούχος των ΗΠΑ.
Ο ρόλος του DOGE
Τα μέλη του Τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας ( Department of Government Efficiency) του Μασκ, γνωστό ως DOGE, απέκτησαν τελικά το Σάββατο πρόσβαση στις διαβαθμισμένες πληροφορίες του οργανισμού βοήθειας, οι οποίες περιλαμβάνουν εκθέσεις πληροφοριών, δήλωσε ο πρώην αξιωματούχος.
Το Σαββατοκύριακο, δύο υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ασφαλείας της USAID τέθηκαν σε διαθεσιμότητα επειδή αρνήθηκαν να επιτρέψουν σε μέλη του DOGE την πρόσβαση στα συστήματα της υπηρεσίας, ακόμα και όταν το προσωπικό του DOGE απείλησε να καλέσει τις αρχές επιβολής του νόμου, σύμφωνα με πολλαπλές πηγές που μίλησαν στο CNN.
Το προσωπικό του DOGE ήθελε να αποκτήσει πρόσβαση στα συστήματα ασφαλείας της USAID και στους φακέλους του προσωπικού, σύμφωνα με τρεις πηγές. Δύο από αυτές ανέφεραν επίσης ότι το προσωπικό του DOGE ήθελε πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες, στις οποίες κανονικά έχουν πρόσβαση μόνο όσοι διαθέτουν κατάλληλες διαβαθμίσεις ασφαλείας και έχουν αποδεδειγμένη ανάγκη για τις πληροφορίες.
Τρεις πηγές δήλωσαν στο CNN ότι τελικά το προσωπικό του DOGE κατάφερε να αποκτήσει πρόσβαση στην έδρα της υπηρεσίας. Η Κέιτι Μίλερ, την οποία ο Τραμπ διόρισε στο DOGE τον Δεκέμβριο, φάνηκε την Κυριακή να επιβεβαιώνει ότι το προσωπικό του DOGE είχε αποκτήσει πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες.
Το περιστατικό έρχεται μία ημέρα μετά την ανάλογη επιχείρηση που πραγματοποίησε η DOGE στο Υπουργείο Οικονομικών, αποκτώντας πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων πληρωμών πελατών κοινωνικής ασφάλισης και Medicare. Η Washington Post ανέφερε ότι ένας ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών παραιτήθηκε για την πρόσβαση της ομάδας του Μασκ σε ευαίσθητες πληροφορίες.
Ο Μασκ δημιούργησε την DOGE σε συνεργασία με την κυβέρνηση Τραμπ με δηλωμένο στόχο να βρει τρόπους να απολύσει ομοσπονδιακούς υπαλλήλους, να περικόψει προγράμματα και να μειώσει ομοσπονδιακούς κανονισμούς.
Η USAID, η ιστοσελίδα της οποίας εξαφανίστηκε το Σάββατο χωρίς εξήγηση, ήταν μία από τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες που στοχοποιήθηκαν περισσότερο από την κυβέρνηση Τραμπ σε μια κλιμακούμενη καταστολή της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και πολλών προγραμμάτων της.
«Διοικείται από μια ομάδα ριζοσπαστικών τρελών. Και τους διώχνουμε», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους για την USAID το βράδυ της Κυριακής.
Η κυβέρνηση Τραμπ και ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο επέβαλαν ένα άνευ προηγουμένου πάγωμα της εξωτερικής βοήθειας που έκλεισε μεγάλο μέρος των προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας, ανάπτυξης και ασφάλειας της USAID σε όλο τον κόσμο -επιβάλλοντας χιλιάδες απολύσεις από τις οργανώσεις βοήθειας- και διέταξαν απολύσεις και άδειες που αποψίλωσαν την ηγεσία και το προσωπικό της υπηρεσίας στην Ουάσινγκτον.
*Πηγές: Associated Press, CNN, Washington Post, Art news