Διάχυτη είναι η αβεβαιότητα στην παγκόσμια κοινότητα αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, με τις χώρες να δίνουν την δική τους άποψη σχετικά με την επίτευξη μίας ειρηνευτικής συμφωνίας με την Ρωσία.
Μεγάλη επιρροή αναμένεται να ασκήσουν οι ΗΠΑ στις ειρηνευτικές συνομιλίες.
Η θέση της Κίνας
Τα τελευταία τρία χρόνια η Κίνα φαίνεται να έχει δείξει την προθυμία της να λειτουργήσει ως ειρηνοποιός στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Υπήρξαν γύροι διπλωματίας από τον απεσταλμένο του Πεκίνου σε χώρες από τη Νότια Αφρική έως την Ινδονησία. Ένα ειρηνευτικό σχέδιο με τη Βραζιλία. Μια ομάδα «φίλων για την ειρήνη» με αναπτυσσόμενες χώρες. Ακόμα και μια πρόταση για την αποστολή κινεζικών ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ευρώπη, αναφέρει το Reuters.
Όταν Ρώσοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν στη Σαουδική Αραβία αυτή την εβδομάδα, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δεν ήταν εκεί, αλλά προτίμησε να συναντηθεί με επιχειρηματίες τεχνολογίας της Κίνας στο Πεκίνο.
Οι προτεραιότητες της Κίνας φαίνεται πως είναι ξεκάθαρες, θέτοντας ως στόχο στην αποκατάσταση της οικονομίας της και προσπαθώντας να πετύχει μια συμφωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για να αποφύγει έναν ακόμη επιζήμιο εμπορικό πόλεμο.
«Εάν η Κίνα δεν αγοράζει φυσικό αέριο από τη Ρωσία, ποια χώρα μπορεί να παρέχει αρκετό φυσικό αέριο για να καλύψει τις ανάγκες του κινεζικού λαού; Δεν είναι δυνατόν, και δεν είναι ασφαλές», δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο κορυφαίος διπλωμάτης της Κίνας, Γουάνγκ Γι, στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, ένα κορυφαίο παγκόσμιο φόρουμ για την ασφάλεια και τη διπλωματία.
Η δήλωση, σύμφωνα με διεθνείς παρατηρητές, ήταν η σαφέστερη απεικόνιση του τρόπου με τον οποίο η Κίνα ήταν απρόθυμη να χρησιμοποιήσει έναν σημαντικό μοχλό πίεσης που διέθετε για να «ταράξει» τη Ρωσία.
Ο Τραμπ εξέπληξε τον κόσμο αυτή την εβδομάδα ανοίγοντας απευθείας ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν χωρίς την Ουκρανία ή την Ευρώπη, προσφέροντας παραχωρήσεις πριν από την έναρξη των συνομιλιών, αποκαλώντας τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι «δικτάτορα» και κατηγορώντας τον για την εισβολή που εξαπέλυσε ο Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022.
Στο Μόναχο, ο Γουάνγκ κάλεσε «όλους τους ενδιαφερόμενους», συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, να βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες δήλωσαν ότι, αν και θετική, η χειρονομία του Γουάνγκ δεν αντιμετώπισε ουσιαστικά το ζήτημα που η Ευρώπη θέτει στην Κίνα εδώ και μήνες: Την πρακτική χρηματοδότηση του πολέμου μέσω της αγοράς ενέργειας και την υποστήριξή της στη στρατιωτικο-βιομηχανική βάση της Ρωσίας – κάτι που η Κίνα αρνείται.
Εντούτοις, σύμφωνα με διπλωμάτες η Κίνα το τελευταίο διάστημα φαίνεται να είναι πιο πρόθυμη να κάνει διάλογο με την Ευρώπη.
Προβλέπεται συνάντηση Τραμπ-Πούτιν;
Μια πιθανή συνάντηση μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν «θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το αν μπορούμε να σημειώσουμε πρόοδο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία», δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο.
Ο Ρούμπιο υποστήριξε ότι συζήτησε μια τέτοια συνάντηση όταν βρέθηκε με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στη Σαουδική Αραβία την Τρίτη, λέγοντας στον Λαβρόφ και στους Ρώσους αξιωματούχους: «Δεν πρόκειται να υπάρξει συνάντηση μέχρι να μάθουμε για ποιο θέμα θα γίνει», τονίζει το Reuters.
Μετά τις συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία, ο Τραμπ -ο οποίος μίλησε τηλεφωνικά με τον Πούτιν την περασμένη εβδομάδα- δήλωσε την Τρίτη ότι πιθανότατα θα συναντηθεί με τον Πούτιν πριν από το τέλος του μήνα. Ο Ρούμπιο δήλωσε: «Δεν γνωρίζω το χρονοδιάγραμμα».
Ο Ρούμπιο δήλωσε ότι ο Τραμπ θέλει να μάθει αν η Ρωσία βλέπει σοβαρά τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
«Ο μόνος τρόπος είναι να τους δοκιμάσουμε, να τους εμπλέξουμε ουσιαστικά και να τους πούμε: ‘Εντάξει, είστε σοβαροί για τον τερματισμό του πολέμου; Και αν ναι, ποιες είναι οι απαιτήσεις σας; Είναι οι δημόσιες απαιτήσεις σας και οι ιδιωτικές απαιτήσεις σας διαφορετικές;’» δήλωσε ο Rubio.
«Το μόνο πράγμα στο οποίο συμφωνήσαμε είναι ότι θα μιλήσουμε για ειρήνη. Αυτό που θα προσφέρουν, αυτό που είναι διατεθειμένοι να παραδεχτούν, αυτό που είναι διατεθειμένοι να εξετάσουν, θα καθορίσει αν είναι σοβαροί για την ειρήνη ή όχι», είπε. «Απλώς δεν είμαστε ακόμη σε αυτό το στάδιο».
Η προσφορά του Τραμπ να προσπαθήσει να τερματίσει τον πόλεμο άφησε την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους να ανησυχούν ότι θα αποκοπούν από τυχόν ειρηνευτικές συνομιλίες, αλλά ο Ρούμπιο δήλωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν διαβουλευτεί με όλους.
Ο εκνευρισμός του Τραμπ με τον Ζελένκσι
«Ο πρόεδρος Τραμπ είναι πολύ εκνευρισμένος με τον πρόεδρο Ζελένσκι», δήλωσε ο Ρούμπιο. «Μας ενδιαφέρει (η Ουκρανία) επειδή έχει επιπτώσεις στους συμμάχους μας και τελικά στον κόσμο. Θα έπρεπε να υπάρχει κάποιο επίπεδο ευγνωμοσύνης εδώ».
Υπενθυμίζεται ότι η Ουάσινγκτον πιέζει επίσης το Κίεβο να διαπραγματευτεί γρήγορα μια συμφωνία για το «άνοιγμα» του φυσικού πλούτου της Ουκρανίας στις αμερικανικές επενδύσεις.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι οι αμερικανικές επενδύσεις στα ουκρανικά ορυκτά θα μπορούσαν να διασφαλίσουν «ότι θα πάρουμε με κάποια μορφή πίσω αυτά τα χρήματα», τα οποία επενδύθηκαν στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο Ρούμπιο συζήτησε μια συμφωνία σε συνάντηση με τον Ζελένσκι και τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς στο Μόναχο την περασμένη Παρασκευή.
«Τους εξηγήσαμε: ‘Κοιτάξτε, θέλουμε να είμαστε σε κοινοπραξία μαζί σας, όχι επειδή προσπαθούμε να κλέψουμε τη χώρα σας, αλλά επειδή πιστεύουμε ότι αυτό είναι στην πραγματικότητα μια εγγύηση ασφάλειας, επειδή είμαστε ο εταίρος σας σε μια σημαντική οικονομική προσπάθεια’», δήλωσε ο Ρούμπιο στην δημοσιογράφο Κάθριν Χέριτζ.
«Θα μας επιστραφούν κάποια από τα χρήματα … και επίσης, τώρα έχουμε έννομο συμφέρον για την ασφάλεια της Ουκρανίας», ανέφερε. «Και είπε: ‘Βέβαια, θέλουμε να κάνουμε αυτή τη συμφωνία. Βγάζει νόημα, αλλά το μόνο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι να την περάσω από τη νομοθετική μου διαδικασία. Πρέπει να την εγκρίνουν».
Ο Ρούμπιο δήλωσε ότι αναστατώθηκε όταν είδε στη συνέχεια τον Ζελένσκι να λέει ότι απέρριψε τη συμφωνία, διότι «δεν συνέβη αυτό».
Η άρνηση των ΗΠΑ να συνυπογράψουν πρόταση του ΟΗΕ
Οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να συνυπογράψουν ένα ψήφισμα του ΟΗΕ για τη συμπλήρωση τριών ετών από την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία, το οποίο υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και απαιτεί και πάλι από τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της, δήλωσαν τρεις διπλωματικές πηγές στο Reuters, σε μια πιθανή έντονη μετατόπιση του ισχυρότερου δυτικού συμμάχου της Ουκρανίας.
Η Ουάσινγκτον έχει επίσης αντιταχθεί σε μια δήλωση που σχεδίαζε να εκδώσει η Ομάδα των G7 την επόμενη εβδομάδα και η οποία θα καταδίκαζε τη ρωσική επιθετικότητα, είπαν δύο άλλες πηγές στο ίδιο ενημερωτικό μέσο.
Η άρνηση των ΗΠΑ να συμφωνήσουν σε όσα λέγονται τακτικά από τον ΟΗΕ και τη G7 από τον Φεβρουάριο του 2022 έρχεται εν μέσω ενός διευρυνόμενου χάσματος μεταξύ του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Η Γενική Συνέλευση των 193 μελών αναμένεται να ψηφίσει τη Δευτέρα, δήλωσαν διπλωμάτες. Τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης δεν είναι δεσμευτικά, αλλά έχουν πολιτικό βάρος, αντανακλώντας την παγκόσμια άποψη για τον πόλεμο.
«Τα προηγούμενα χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες συνυπέγραψαν σταθερά τέτοια ψηφίσματα για την υποστήριξη μιας δίκαιης ειρήνης στην Ουκρανία», δήλωσε την Πέμπτη μία από τις πηγές, η οποία, όπως και οι άλλες, ζήτησε ανωνυμία για να συζητήσει ευαίσθητα θέματα.
Η πρώτη διπλωματική πηγή δήλωσε ότι το ψήφισμα υποστηρίζεται από περισσότερες από 50 χώρες, αρνούμενη να τις προσδιορίσει.
Μια δεύτερη διπλωματική πηγή που επίσης ζήτησε ανωνυμία δήλωσε: «Προς το παρόν, η κατάσταση είναι ότι (οι ΗΠΑ) δεν θα το υπογράψουν». Οι προσπάθειες συνεχίζονται για να αναζητηθεί υποστήριξη από άλλες χώρες αντ’ αυτού, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Νότου, πρόσθεσε η πηγή.
H Ουγγαρία ενάντια στην νέα βοήθεια της ΕΕ προς την Ουκρανία
Η Ουγγαρία αναμένεται να αντιταχθεί σε ένα νέο πακέτο στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία ύψους 20 δισεκατομμυρίων ευρώ (21 δισεκατομμυρίων δολαρίων), ανέφερε την Πέμπτη ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιγιάρτο στο X.
Η πρωτοβουλία της επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλλας είχε ως στόχο να ενισχύσει τη θέση του Κιέβου στις συνομιλίες, αντί να προωθήσει την ειρήνη, υποστήριξε ο ίδιος. «Δεν θα υποστηρίξουμε τη δαπάνη των χρημάτων των Ευρωπαίων φορολογουμένων για την παράταση του πολέμου», ανάρτησε ο Σιγιάρτο.
Η Ουγγαρία δεν θα υποστηρίξει επίσης την παράταση των κυρώσεων της ΕΕ σε άτομα της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, είπε.
Η εξωτερική υπηρεσία της ΕΕ παρουσίασε νωρίτερα πρόταση για πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία ύψους μόλις 6 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του dpa, τα χρήματα αυτά πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την προμήθεια 1,5 εκατομμυρίου βλημάτων πυροβολικού έναντι 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, επιπλέον 500 εκατομμυρίων ευρώ για συστήματα αεράμυνας και 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση δύο ουκρανικών ταξιαρχιών.