Για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ, οι υπουργοί Εξωτερικών καλωσόρισαν τον εκπρόσωπο ενός κράτους του οποίου ο πρωθυπουργός και ο πρώην υπουργός Άμυνας υπόκεινται σε εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, του Ισραήλ. Είναι μια εξέλιξη που έβγαλε από τα ρούχα τους 18 διευθυντές της Διεθνούς Αμνηστίας.
Ειδικότερα, τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ υποδέχτηκαν στις Βρυξέλλες τον Γκίντεον Σάαρ, τον Υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ, για το Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ.
Σύμφωνα με τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ, το Ισραήλ απολαμβάνει ορισμένα προνόμια στην αγορά της ΕΕ όσον αφορά την εμπορική και οικονομική συνεργασία, καθώς και κονδύλια της ΕΕ για έρευνα και ανάπτυξη, εκπαίδευση και πολιτισμό.
Η συνάντηση για τη συζήτηση αυτής της προνομιακής εταιρικής σχέσης πραγματοποιείται ενώ η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με μια καίρια στιγμή στην ιστορία της.
Με ανοιχτή επιστολή τους στο Euobserver, 18 διευθυντές της Διεθνούς Αμνηστίας από ισάριθμες χώρες, είχαν προειδοποιήσει πιο πριν πως οι υπουργοί της ΕΕ θα καθίσουν με μια κυβέρνηση μιας χώρας που διαπράττει γενοκτονία, παραβιάζει επίμονα το διεθνές δίκαιο και υποβάλλει τους Παλαιστίνιους σε απαρτχάιντ.
Με την παγκόσμια τάξη πραγμάτων να κλονίζεται, τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου να καταρρέει και έναν νέο πρόεδρο των ΗΠΑ να ζητά μαζική απέλαση Παλαιστινίων στη Γάζα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν μια ξεκάθαρη επιλογή: θα αφήσουν τους εαυτούς τους και τις αυτοαποκαλούμενες ευρωπαϊκές αξίες να καταρριφθούν ή θα πάρουν επιτέλους το λάβαρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς τάξης που βασίζεται σε κανόνες;
Όλα όσα υποστηρίζουν η ΕΕ και τα κράτη μέλη της -είτε είναι οικονομική ευημερία, κοινή ασφάλεια είτε σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων- απαιτεί σήμερα μια σαφή και τολμηρή στάση. Εν μέσω του χάους στην παγκόσμια σκηνή, υπάρχει μια ευκαιρία για τις χώρες της ΕΕ να βοηθήσουν στην πρωτοπορία — να εφεύρουν εκ νέου την πολυμερή συνεργασία που βασίζεται σε αξίες που ωφελούν το παγκόσμιο κοινό συμφέρον. Αυτή η ευκαιρία πρέπει να αξιοποιηθεί σε κάθε μέτωπο.
Ο κόσμος έχει δει
Η κατάσταση στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και το Ισραήλ είναι ένα από τα σημαντικά ζητήματα στα οποία η ΕΕ θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά, αναφέρεται στην επιστολή.
«Ο κόσμος έχει δει πώς το Ισραήλ διέπραξε και συνεχίζει να διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα, πράττοντάς το σε ένα πλαίσιο παράνομης κατοχής και απαρτχάιντ δεκαετιών. Αυτές οι κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν τεκμηριωθεί εκτενώς από τη Διεθνή Αμνηστία και πολλούς άλλους» τονίζουν.
Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης διέταξε το Ισραήλ να λάβει προσωρινά μέτρα πριν από περισσότερο από ένα χρόνο λόγω του κινδύνου γενοκτονίας στη Γάζα. Αυτές οι εντολές αγνοήθηκαν κατάφωρα. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε εντάλματα σύλληψης κατά του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου, μεταξύ άλλων, με κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, μετά από γνώμη του Διεθνούς Δικαστηρίου που διαπίστωσε ότι η παρουσία του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη είναι παράνομη, ζήτησε με συντριπτική πλειοψηφία τον τερματισμό της παράνομης κατοχής τους από το Ισραήλ. Η κατάσταση είναι οδυνηρά σαφής και δεν έχει αλλάξει ριζικά από την τρέχουσα προσωρινή και εύθραυστη κατάπαυση του πυρός, αναφέρουν.
Η ΕΕ να δραστηριοποιηθεί
Έτσι βάσει των παραπάνω, και ενόψει των συγκλονιστικών προτάσεων για βίαιη απέλαση Παλαιστινίων από τη Γάζα και με τη συγκλονιστική και συνεχιζόμενη ατιμωρησία για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν, η ΕΕ πρέπει επιτέλους να δραστηριοποιηθεί — και να κάνει ό,τι χρειάζεται για να βοηθήσει στον τερματισμό της γενοκτονίας στη Γάζα και στην εξάρθρωση του ισραηλινού συστήματος του απαρτχάιντ.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να σταματήσουν αμέσως τη μεταφορά όπλων στο Ισραήλ, να απαγορεύσουν το εμπόριο με παράνομους ισραηλινούς οικισμούς και να εξασφαλίσουν δικαιοσύνη και λογοδοσία για γενοκτονία και άλλα εγκλήματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Αυτές οι ενέργειες θα βοηθούσαν να οδηγηθεί η διεθνής κοινότητα μακριά από την άβυσσο των φρικαλεοτήτων, της ατιμωρησίας και της ανομίας.
Οι διευθντές είχαν τονίσει ότι η Συμφωνία Σύνδεσης είναι ένας καλός μοχλός για να ασκηθεί πίεση, να λογοδοτήσει το Ισραήλ και να εξαναγκαστεί η αλλαγή, υπενθυμίζοντας το δεύτερο άρθρο της που ορίζει στο δεύτερο άρθρο της ότι η συνεργασία πρέπει να βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Απαιτείστε μέτρα από το Ισραήλ
Έτσι υπογράμμισαν ότι η ΕΕ πρέπει να απαιτήσει αποτελεσματικά μέτρα από το Ισραήλ για τη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, του τερματισμού του αποκλεισμού της Γάζας, του τερματισμού της κατοχής των παλαιστινιακών εδαφών και της εξάρθρωσης του συστήματος καταπίεσης και κυριαρχίας επί των Παλαιστινίων.
Αυτό είναι το μήνυμα που πρέπει να φέρουν οι ηγέτες της ΕΕ στο τραπέζι στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ισραήλ. Κάνοντας αυτό, θα έδειχναν πραγματική ηγεσία, όπως απαιτούν οι λαοί στην Ευρώπη.
Όχι άλλο εμπόριο και επενδύσεις σε παράνομους ισραηλινούς οικισμούς. Όχι άλλα όπλα στο Ισραήλ. Όχι άλλη υποστήριξη για το απαρτχάιντ. Όχι στο όνομά μας, αναφέρουν.
«Δεν είναι ώρα για αυτοαποκαλούμενη ευρωπαϊκή αδυναμία ή αμφιταλαντεύσεις, αλλά πρέπει να αξιοποιηθούν και να χρησιμοποιηθούν με σιγουριά τα εργαλεία και η μόχλευση που επιτρέπουν στο μπλοκ της ΕΕ να κάνει πραγματική διαφορά. Η συμφωνία σύνδεσης με το Ισραήλ είναι ένα τέτοιο εργαλείο για να κάνει τη διαφορά για τα αμέτρητα θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και στο Ισραήλ. Οι ηγέτες της ΕΕ έχουν ιστορικό, νομικό και ηθικό καθήκον να το χρησιμοποιήσουν».
Πάντως, από τις συζητήσεις της Δευτέρας, δεν φάνηκε να άκουσαν οι Ευρωπαίοι τη Διεθνή Αμνηστία.