Έρευνα του Harvard φέρνει στο φως μια ανησυχητική τάση: η Gen Z και οι millennials πετούν τρόφιμα πριν καν λήξουν, βασιζόμενοι σε ημερομηνίες που συχνά παρερμηνεύουν. Η εξάρτηση από ετικέτες όπως «καλύτερο πριν από» και «χρησιμοποιήστε μέχρι», αντί να βασίζονται στη δική τους κρίση για την ασφάλεια των τροφίμων, οδηγεί σε μεγάλη σπατάλη.
Η σύγχρονη ζωή, σε συνδυασμό με την απομάκρυνση από τη διαδικασία παραγωγής τροφίμων, έχει οδηγήσει τις νεότερες γενιές σε μια υπερβολική πίστη στις ημερομηνίες, ενώ ξεχνούν βασικές πρακτικές που κάποτε βοηθούσαν στην αποφυγή της σπατάλης, σύμφωνα με τον Telegraph.
Η Gen Z και οι millennials πετούν τρόφιμα πριν λήξουν ή και πριν την ημερομηνία που αναγράφεται στη συσκευασία, σύμφωνα με μελέτη του Harvard.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι αυτό ισχύει για οποιαδήποτε ετικέτα, όπως «καλύτερο πριν από», «χρησιμοποιήστε μέχρι» ή «εκθεσιακό μέχρι».
Οι ημερομηνίες «καλύτερο πριν από» αφορούν την ποιότητα και όχι την ασφάλεια των τροφίμων, αλλά οι άνθρωποι τις εμπιστεύονται ολοένα και περισσότερο και, σε κάποιες περιπτώσεις, τις παρερμηνεύουν, σύμφωνα με τους ερευνητές του Harvard.
Αναφέρουν ότι ανησυχούν για την άγνοια των νεότερων γενιών σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων και προειδοποιούν ότι η σύγχρονη ζωή έχει κάνει τους ανθρώπους να ξεχάσουν πώς να μαγειρεύουν και να χρησιμοποιούν τα υπολείμματα τροφίμων.
Η μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε περισσότερους από 2.000 ανθρώπους από τη Σχολή Νομικής του Harvard, έδειξε ότι η Gen Z και οι millennials είναι οι πιο εξαρτημένοι από τις ετικέτες των ημερομηνιών κατά την απόφαση να πετάξουν τρόφιμα, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι είναι καλύτεροι στο να χρησιμοποιούν την κρίση τους και να εφαρμόζουν δοκιμασμένες μεθόδους, όπως τη δοκιμή της όσφρησης για το γάλα.
Μεταξύ των ανθρώπων όλων των ηλικιών, το 43% δήλωσαν ότι πετούν πάντα ή συνήθως τρόφιμα πριν την ημερομηνία λήξης τους, αύξηση έξι ποσοστιαίων μονάδων από το 2016.
Οι ειδικοί λένε ότι οι νέοι άνθρωποι έχουν χάσει την ικανότητα να εμπιστεύονται την κρίση τους όταν πρόκειται για το αν ένα τρόφιμο είναι ασφαλές να καταναλωθεί, με αποτέλεσμα να εξαρτώνται από τις ημερομηνίες στη συσκευασία αντί να το μυρίζουν, να το γευτούν ή να το κοιτάξουν.
Η Καθηγήτρια Emily Broad Lieb, ιδρύτρια της κλινικής τροφίμων και πολιτικής της Σχολής Νομικής του Harvard, δήλωσε ότι ένας λόγος για τον οποίο οι νέοι ενήλικες δεν καταλαβαίνουν ότι οι ημερομηνίες «καλύτερο πριν από» είναι απλά οδηγίες είναι επειδή… δεν καλλιεργούν οι ίδιοι τα τρόφιμά τους.
«Διαπιστώσαμε ότι οι πιο νέοι καταναλωτές ήταν αυτοί που εξαρτώνται περισσότερο από τις ετικέτες ημερομηνίας. Ήταν οι πιο πιθανό να θεωρούν όλες τις ετικέτες ως ημερομηνίες ασφάλειας και να πετούν τα τρόφιμα στην ημερομηνία αυτή», είπε στην ετήσια διάσκεψη της Αμερικανικής Ένωσης για την Πρόοδο της Επιστήμης (AAAS) στη Βοστώνη, Μασαχουσέτη.
Το 2025, η Gen Z είναι ηλικίας 13-28, καθώς γεννήθηκαν μεταξύ 1997 και 2012. Οι millennials, που γεννήθηκαν μεταξύ 1981 και 1996, είναι ηλικίας 29-44.
Οι ετικέτες ημερομηνίας χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στις συσκευασίες στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1970, όταν η Marks and Spencer έβαλε ημερομηνίες «χρησιμοποιήστε μέχρι» σε κάποια προϊόντα στα καταστήματά της.
«Νομίζω ότι όσο πιο μακριά φτάνουμε από το να έχουμε έναν ρόλο στην καλλιέργεια, τη συγκομιδή ή την παραγωγή τροφίμων, τόσο πιο πολύ οι άνθρωποι το βλέπουν σαν οποιοδήποτε κατασκευασμένο αγαθό. Έχουν λιγότερη κατανόηση για το τι πρέπει να κοιτάζουν», είπε η Καθηγήτρια Broad Lieb.
10 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων
Κάθε χρόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο σπαταλούνται σχεδόν 10 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων και πολλά από αυτά απορρίπτονται ενώ είναι ακόμα βρώσιμα, σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις.
Το πόσο πιθανό είναι να πετάξουν οι άνθρωποι τρόφιμα πρόωρα εξαρτάται από τον τύπο του τροφίμου, δείχνουν τα δεδομένα.
Οι άνθρωποι είναι πιο προσεκτικοί με το ωμό κοτόπουλο και το γάλα, αλλά λιγότερο ανήσυχοι για να φάνε μαρούλι ή δημητριακά που έχουν περάσει την ημερομηνία «καλύτερο πριν από».
Η Καθηγήτρια Broad Lieb είπε: «Οι άνθρωποι ήταν πιο προσεκτικοί με το ωμό κοτόπουλο, το οποίο είναι κάτι που θα μαγειρέψουμε, άρα θα έπρεπε να υπάρχει μικρότερος κίνδυνος».
Οι ειδικοί προτρέπουν τους νέους να μάθουν να χρησιμοποιούν τις αισθήσεις τους, την όραση, την όσφρηση και την γεύση, για να αποφασίζουν πότε το φαγητό είναι καλό ή κακό.
Η Δρ Lara Ramdin, ειδικός της βιομηχανίας στη σπατάλη τροφίμων και επιστήμονας στην Upcycled Food Association, είπε: «Ως άνθρωποι εξαρτώμαστε από αυτήν τη δήλωση της ημερομηνίας χρησιμοποίησης, κατανάλωσης ή καλύτερο πριν από, και έχουμε ξεχάσει να χρησιμοποιούμε τις αισθήσεις μας.
Δεν θέλω να ενθαρρύνω τους ανθρώπους να τρώνε ακατάλληλα τρόφιμα, αλλά θέλω να τους ενθαρρύνω να κοιτάζουν τα τρόφιμα, να τα μυρίζουν και να τα γεύονται.
Αν έχετε μια κονσέρβα που είναι δύο, τρία ή τέσσερα χρόνια παλιά, θα είναι ασφαλής, απλώς δεν θα έχει την ίδια γεύση».
Οι νέοι έχουν επίσης χάσει την ικανότητα να χρησιμοποιούν τα υπολείμματα και να αγοράζουν τρόφιμα οικονομικά, λέει, με το “bubble and squeak” να είναι ένα παράδειγμα μιας συνταγής που τώρα παραμελείται και που είχε σκοπό να φτιάχνει γεύματα από περίσσιο φαγητό.
«Δεν προγραμματίζουμε τα γεύματα, αγοράζουμε υπερβολικά πολλά, έχουμε ξεχάσει πώς να μαγειρεύουμε και δεν ξέρουμε πώς να χρησιμοποιούμε τα υπολείμματα», είπε η Δρ Ramdin.
«Εκεί δημιουργείται η σπατάλη τροφίμων, γιατί οι άνθρωποι κοιτάζουν το ψυγείο και σκέφτονται ‘Τι να κάνω τώρα με αυτό;’»