Ως πιο ετερόκλιτο από ποτέ άλλοτε φαντάζει το συμμαχικό μείγμα το οποίο διαχειρίζεται από τις 20 Ιανουαρίου και τούδε το πολυσχιδές ουκρανικό ζήτημα. Δυνάμεις όπως η Βρετανία και η Εσθονία καλούν σε αύξηση της έντασης με τη Μόσχα ενώ άλλες -επί παραδείγματι η Γερμανία- μοιάζουν να προσπαθούν να τη μειώσουν. Εν τω μεταξύ, ο Ζελένσκι είδε να γίνεται πράξη μια από τις χειρότερες για τον ίδιο απειλές εκ μέρους των ΗΠΑ: Αποφάσισαν να αναστείλουν τη στρατιωτική βοήθειά τους προς την Ουκρανία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε χτες ότι ζήτησε από τον υπουργό Άμυνας και άλλους αξιωματούχους να εξασφαλίσουν λεπτομερή στοιχεία σχετικά με τη στρατιωτική βοήθεια που οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αναστείλουν.
Ο Ζελέσκι δήλωσε ότι είναι έτοιμος να «εργαστεί υπό την ηγεσία» του Ντόναλντ Τραμπ
«Έχω ζητήσει από τον υπουργό Άμυνας της Ουκρανίας, τον επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών και διπλωμάτες να επικοινωνήσουν με τους ομολόγους τους στις Ηνωμένες Πολιτείες και να εξασφαλίσουν επίσημη πληροφόρηση», ανέφερε ο Ζελένσκι σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, επισημαίνοντας πως είναι ανώφελες οι εικασίες.
Είπε ότι η διατήρηση «μιας φυσιολογικής, εταιρικής σχέσης με την Αμερική είναι ζωτικής σημασίας για τον τερματισμό του πολέμου». «Κανείς μας δεν θέλει έναν ατέρμονο πόλεμο», επανέλαβε ο πρόεδρος της Ουκρανίας.
Δεν έπιασαν τόπο οι δηλώσεις μετανοίας
Η απόφαση των ΗΠΑ να αναστείλουν τη στρατιωτική βοήθειά τους προς την Ουκρανία ελήφθη εν μέσω δηλώσεων μετανοίας εκ μέρους του Ζελένσκι, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο Τραμπ δεν συνδέει τη στήριξή του ή μη προς το πρόσωπο του Ουκρανού ομολόγου του με το ζήτημα των ορυκτών. Ενδεχομένως να αποτελεί κοινή απόφασης Ρωσίας-ΗΠΑ, στο πλαίσιο της σύναψης μιας συμφωνίας ειρήνης, η αποχώρηση του Ζελένσκι από την κεφαλή της Ουκρανίας – πιθανολογείται πως θα φανεί σύντομα.
Χτες, λοιπόν, σε άλλη μια προσπάθειά του να διορθώσει τις σχέσεις του με τον Τραμπ, που μοιάζουν σμπαραλιασμένες μετά από το «θερμό» επεισόδιο στον Λευκό Οίκο, ο Ζελέσκι δήλωσε ότι είναι έτοιμος να «εργαστεί υπό την ηγεσία» του Ντόναλντ Τραμπ για την «επίτευξη διαρκούς ειρήνης» στην Ουκρανία, εν μέσω εντάσεων με τον Λευκό Οίκο που γίνονται εμφανείς με την αναστολή της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
«Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε γρήγορα για τον τερματισμό του πολέμου και τα πρώτα στάδια θα μπορούσαν να είναι η απελευθέρωση των αιχμαλώτων και η εκεχειρία στον ουρανό – απαγόρευση των πυραύλων, των μη επανδρωμένων αεροσκαφών μεγάλου βεληνεκούς, των βομβών κατά ενεργειακών εγκαταστάσεων και άλλων πολιτικών υποδομών – και άμεση εκεχειρία στη θάλασσα, αν η Ρωσία κάνει το ίδιο. Στη συνέχεια, θέλουμε να περάσουμε όλα τα επόμενα στάδια πολύ γρήγορα και να συνεργαστούμε με τις ΗΠΑ για να διαπραγματευτούμε μια ισχυρή τελική συμφωνία», συνέχισε ο Ουκρανός πρόεδρος.
I would like to reiterate Ukraine’s commitment to peace.
None of us wants an endless war. Ukraine is ready to come to the negotiating table as soon as possible to bring lasting peace closer. Nobody wants peace more than Ukrainians. My team and I stand ready to work under…
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) March 4, 2025
Ευχαρίστησε για άλλη μια φορά τις ΗΠΑ και τον Τραμπ προσωπικά για τη βοήθεια προς την Ουκρανία και παραδέχθηκε ότι οι συνομιλίες της 28ης Φεβρουαρίου στον Λευκό Οίκο «δεν πήγαν όπως αναμενόταν». «Είναι κρίμα που εξελίχθηκε με αυτόν τον τρόπο. Είναι καιρός να διορθώσουμε τα πράγματα. Θα θέλαμε η μελλοντική συνεργασία και επικοινωνία να είναι εποικοδομητική», έγραψε ο Ζελένσκι.
«Όσον αφορά τη συμφωνία για τα ορυκτά και την ασφάλεια, η Ουκρανία είναι έτοιμη να την υπογράψει ανά πάσα στιγμή και σε οποιοδήποτε κατάλληλο σχήμα. Βλέπουμε αυτή τη συμφωνία ως ένα βήμα προς μεγαλύτερη ασφάλεια και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας και ελπίζω ειλικρινά ότι θα λειτουργήσει».
«Εκτιμούμε πραγματικά όλα όσα έχει κάνει η Αμερική για να βοηθήσει την Ουκρανία να διατηρήσει την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της. Και θυμόμαστε τη στιγμή που τα πράγματα άλλαξαν, όταν ο πρόεδρος Τραμπ (στην πρώτη του θητεία, σημείωση του συντάκτη) προμήθευσε Javelin (αμερικανικούς αντιαρματικούς πυραύλους, σ.σ.) στην Ουκρανία. Είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό», δήλωσε ο κ. Ζελένσκι.
Τέλος, ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε ότι είναι έτοιμος να υπογράψει «ανά πάσα στιγμή» τη σχεδιαζόμενη συμφωνία-πλαίσιο με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την εκμετάλλευση των ουκρανικών μεταλλευτικών πόρων, η υπογραφή της οποίας έχει καθυστερήσει λόγω της διαμάχης με τον Ντόναλντ Τραμπ.
«Βλέπουμε αυτή τη συμφωνία ως ένα βήμα προς μεγαλύτερη ασφάλεια και σταθερές εγγυήσεις ασφαλείας και ελπίζω ειλικρινά ότι θα λειτουργήσει αποτελεσματικά», τόνισε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Γαλλικό μπλόκο
Κόντρα σε μερίδα κρατών-μελών της ΕΕ όπως η Εσθονία, η γαλλική κυβέρνηση διαφώνησε με την ιδέα να κατασχεθούν τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ώστε να χρηματοδοτηθεί η ουκρανική άμυνα, που υποστήριξαν στην Εθνοσυνέλευση ηγετικά στελέχη του κυβερνώντος κόμματος και των Σοσιαλιστών, όπως και ένα μέρος της Δεξιάς και οι Οικολόγοι.
Η «κατάσχεση» των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα ήταν «αντίθετη με τις διεθνείς συμφωνίες» που έχει συνάψει η Γαλλία και η Ευρώπη, προειδοποίησε χθες ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας Ερίκ Λομπάρ. «Η θέση της Γαλλίας είναι ότι αυτά τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ανήκουν συγκεκριμένα στην κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας».
Οι χώρες της ΕΕ χρησιμοποιούν ήδη τα οφέλη που προκύπτουν από τα σχεδόν 235 δισεκατομμύρια ευρώ των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων για να βοηθήσουν τον εξοπλισμό της Ουκρανίας και να χρηματοδοτήσουν την ανοικοδόμησή της μετά τον πόλεμο, ένας πλούτος 2,5 έως 3 δισ. ευρώ ετησίως. Αντίθετα, η επιλογή της κατάσχεσης έχει αποκλειστεί έως τώρα από την ΕΕ, κυρίως για λόγους νομικής τάξης.
Η κατάσχεση αυτών των περιουσιακών στοιχείων μπορεί να δημιουργήσει «ένα οικονομικό προηγούμενο» και να καταστήσει δύσπιστους τους επενδυτές, υπογράμμισε χθες ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Μπενζαμέν Αντάντ, ακόμη κι αν αυτό «αποτελεί μέρος των μοχλών που πράγματι μπορούμε να κοιτάξουμε».
Μια κυβερνητική θέση που ο πρώην πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ δεν εγκρίνει: «Είμαστε πολλοί που δεν συμμεριζόμαστε πλέον τη θέση της κυβέρνησης για την κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων», δήλωσε χθες. «Τα δεδομένα άλλαξαν», τόνισε. «Και προτού χρεώσουμε τους Γάλλους και τους Ευρωπαίους, ας χρεώσουμε τους Ρώσους για την ασφάλεια της Ουκρανίας», πρόσθεσε.
«Το διεθνές δίκαιο απαγορεύει την κατάσχεση αυτών των περιουσιακών στοιχείων»
Απέναντι στην κυβέρνηση, ένας συνασπισμός υποστηρικτών της κατάσχεσης είχε συγκεντρωθεί τη Δευτέρα, κατά τη διάρκεια συζήτησης στο ημικύκλιο, αρκετά πολιτικά κόμματα, ανάμεσά τους οι Σοσιαλιστές, οι Οικολόγοι και μια ομάδα της ανεξάρτητης Αριστεράς.
Ο Μπορίς Βαλό, επικεφαλής των Σοσιαλιστών βουλευτών, ζήτησε συνεπώς την κατάσχεση των «200 δισεκατομμυρίων» που έχουν παγώσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες. Χθες το πρωί, ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ δήλωσε ότι θα έπρεπε «στο εξής να περάσουμε σε ανώτερο στάδιο» με τη Ρωσία και ότι τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία «να διατεθούν πλήρως» στην ουκρανική πολεμική προσπάθεια.
Οι Οικολόγοι ήταν επίσης υπέρ της κατάσχεσης. «Είδαμε τη Δευτέρα να σχηματίζεται ένας δρόμος προς την επιβεβαίωση μιας μεγάλης πλειοψηφίας του ημικυκλίου για μια πολύ ισχυρή υποστήριξη για την Ουκρανία, πολιτική υποστήριξη, στρατιωτική, οικονομική», δήλωσε χθες η εκπρόσωπος της ομάδας, η Λεά Μπαλάζ Ελ Μαρικί.
Το θέμα αυτό ωστόσο διχάζει την Αριστερά. Η Ανυπότακτη Γαλλία (LFI/ ριζοσπαστική Αριστερά) επανέλαβε χθες την αντίθεσή της: «Η Ανυπότακτη Γαλλία έχει μόνο μία πυξίδα, αυτή είναι το διεθνές δίκαιο», δήλωσε χθες ο Μπαστιάν Λασό. Δηλαδή, «το διεθνές δίκαιο απαγορεύει την κατάσχεση αυτών των περιουσιακών στοιχείων».
Όσον αφορά τον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό (RN), χωρίς να αντιταχθεί ξεκάθαρα στην κατάσχεση αυτή, η ηγέτιδά του, Μαρίν Λεπέν, ζήτησε τη Δευτέρα έναν απολογισμό για να «καταλάβει επιτέλους σε τι χρησιμεύουν […] οι τόκοι των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, οι οποίοι, έχω την εντύπωση, θεωρούνται πηγή χρηματοδότησης για πάρα πολλά θέματα».
Τη Δευτέρα, ο υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό, είχε ήδη αιτιολογήσει τη θέση της κυβέρνησης: «η κινητοποίηση των εσόδων που αντλούνται από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν ακινητοποιηθεί στην Ευρώπη και αλλού, αυτό είναι δάνειο 45 δισεκατομμυρίων ευρώ που χορηγήθηκε στην Ουκρανία, το οποίο αποπληρώνεται μέσω των εσόδων αυτών από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που δεν κοστίζουν συνεπώς κανένα ευρώ στους Ευρωπαίους φορολογούμενους».