Μέσα σε κλίμα ακραίας πόλωσης, αβεβαιότητας και γεωπολιτικής ρευστότητας, οι διχασμένες ΗΠΑ αποφασίζουν για το μέλλον τους στις κάλπες, σε μια εκλογική βραδιά που διατηρεί όλα τα στοιχεία του πολιτικού θρίλερ.
Φέρνει αντιμέτωπους για τον Λευκό Οίκο τον Ρεπουμπλικανό πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, που ουσιαστικά είναι εκ νέου υποψήφιος πρόεδρος εδώ και τέσσερα χρόνια, και τη Δημοκρατική αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις, που ρίχτηκε στη διεκδίκηση της προεδρίας πριν από περίπου 16 εβδομάδες, μετά την αποχώρηση του 81χρονου Αμερικανού προέδρου Μπάιτεν από την κούρσα.
Κρίνονται επίσης οι νέες πολιτικές ισορροπίες στο Κογκρέσο, με την ανανέωση του συνόλου των των 435 εδρών της Βουλής των Αντιπροσώπων και του ενός τρίτου της Γερουσίας.
Όμως οι ψηφοφόροι σε 41 από τις 50 πολιτείες καλούνται επίσης να αποφασίσουν σε τοπικού χαρακτήρα δημοψηφίσματα μια σειρά μέτρων.
Εκτείνονται από το ακανθώδες ζήτημα της προστασίας των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών έως μέτρα για το μεταναστευτικό, μέχρι αλλαγές στους πολιτειακούς εκλογικούς κανόνες, κατά τόπους αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς, νομιμοποίηση της μαριχουάνας και η χρηματοδότηση των ιδιωτικών σχολείων.
Αμβλώσεις, ζήτημα δημοκρατίας στις ΗΠΑ
Σε δέκα πολιτείες κρίνεται η προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση στα επιμέρους πολιτειακά συντάγματα.
Σχετικές τροπολογίες βρίσκονται στα ψηφοδέλτια στην Αριζόνα, στο Κολοράντο, στη Φλόριντα, στο Μέριλαντ, στο Μιζούρι, στη Μοντάνα, στη Νεμπράσκα, στη Νεβάδα, στη Νέα Υόρκη και στη Νότια Ντακότα.
Από την σκοταδιστική απόφαση της υπερσυντηρητικής πλειοψηφίας του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ για την ανατροπή της απόφασης Roe, έχουν ήδη διεξαχθεί επτά δημοψηφίσματα σχετικά με τις αμβλώσεις.
Και στις επτά, έχουν κερδίσει οι υποστηρικτές του δικαιώματος στην άμβλωση.
Στα σχετικά πολιτειακά δημοψηφίσματα στις κάλπες της 5ης Νοεμβρίου, κρίνονται τα περιοριστικά μέτρα που έχουν τεθεί σε ισχύ, στον απόηχο της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ.
Στη Φλόριντα, για παράδειγμα, απορρίφθηκε η πρόταση να επιτρέπονται οι αμβλώσεις μέχρι το στάδιο βιωσιμότητας του εμβρύου, που γενικά προσδιορίζεται ως η 24η εβδομάδα της κύησης.
Η ισχύουσα νομοθεσία της πολιτείας απαγορεύει τις αμβλώσεις μετά την έκτη εβδομάδα.
Το 60% των ψηφοφόρων έπρέπει να εγκρίνει την πρόταση, σε σύγκριση με το 50% σε άλλες πολιτείες που ψηφίζουν επί σχετικών τροπολογιών.
Στη Νεμπράσκα, οι ψηφοφόροι βρέθηκαν ενώπιον δύο αντικρουόμενων προτάσεων.
Η μία, προωθούμενη από υποστηρικτές των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών, ζητά προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση μέχρι τη βιωσιμότητα του εμβρύου.
Η δεύτερη, γραμμένη από τους πολέμιους των αμβλώσεων, απαγορεύει τον τερματισμό της κύησης μετά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, εκτός από τις περιπτώσεις βιασμού, αιμομιξίας ή «επείγουσας ιατρικής ανάγκης».
Στο Μιζούρι και στη Νότια Ντακότα, οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να αποφασίσουν αν θα ανατρέψουν τις σχεδόν πλήρεις απαγορεύσεις των αμβλώσεων.
Στη μεν πρώτη η τροπολογία προβλέπει να επιτρέπονται οι αμβλώσεις μέχρι το σημείο βιωσιμότητας του εμβρύου ή αργότερα, εάν κινδυνεύει η ζωή της εγκύου.
Στη δε, η πρόταση είναι υπέρ για νομιμοποίηση των αμβλώσεων στο πρώτο τρίμηνο και περιορισμό τους στο δεύτερο μόνο μόνο για «εύλογους» λόγους ανησυχίας για την υγεία της εγκύου.
Έτερα πολιτειακά μέτρα που κρίθηκαν στην κάλπη
Στην Αριζόνα, τέθηκε προς ψήφιση πρόταση που καθιστά έγκλημα την διέλευση παράτυπων μεταναστών από τα σύνορα με το Μεξικό, επιτρέποντας έτσι στην πολιτειακή αστυνομία να προχωρά στη σύλληψή τους και στους δικαστές να προχωρούν σε άμεσες απελάσεις.
Οι ψηφοφόροι του Οχάιο κλήθηκαν να αποφασίσουν επίσης επί πρόταση τροποποίησης του Συντάγματος της πολιτείας, με την οποία θα συσταθεί ανεξάρτητη επιτροπή πολιτών για την κατάρτιση πολιτικών χαρτών των εκλογικών περιφερειών.
Στην Αριζόνα, στο Κολοράντο, στο Αϊντάχο, στη Μοντάνα, στη Νεβάδα και στη Νότια Ντακότα, τέθηκε σε δημοψήφισμα πρόσταση για κατάργηση των κομματικών προκριματικών εκλογών, με προκριματικές εκλογές ανοιχτές σε όλους τους υποψηφίους.
Στο Κολοράντο, το Κεντάκι και τη Νεμπράσκα ερώτημα ήταν η έγκριση κρατικής χρηματοδότησης για την πληρωμή των διδάκτρων μαθητών ιδιωτικών σχολείων.
Μια πρόταση της Φλόριντα ζητά να γίνουν κομματικές οι τοπικές εκλογές για τα σχολικά συμβούλια, πρώτη φορά εδώ και δύο δεκαετίες.
Στην Αλάσκα, την Αριζόνα, την Καλιφόρνια, τη Μασαχουσέτη και το Μιζούρι στην κρίση των ψηφοφόρων των εν λόγω πολιτειών τέθηκαν προτάσεις για την αύξηση των κατώτατων μισθών.
Η νομιμοποίηση της χρήσης μαριχουάνας για ψυχαγωγικούς ή ιατρικούς σκοπούς βρέθηκε στα ψηφοδέλτια στη Φλόριντα, τη Νεμπράσκα, τη Βόρεια Ντακότα και τη Νότια Ντακότα, ενώ ένα μέτρο στη Μασαχουσέτη προβλέπει τη νομιμοποίσης της καλλιέργειας, κατοχής και χρήσης «φυσικών ψυχεδελικών» ουσιών.
Αλλού τα προς ψήφιση μέτρα αφορούσαν στην περιβαλλοντική πολιτική (Ουάσινγκτον), περιορισμούς στην πρόσβαση στο πρόγραμμα υγειονομικής περίθαλψης Medicaid για πολίτες χαμηλού εισοδήματος (Νότιας Ντακότα).
Στο δε Κολοράντο οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να αποφασίσουν την επιβολή ή μή φόρου 6,5% στην πώληση και την κατασκευή πυροβόλων όπλων και πυρομαχικών, με στόχο τη χρηματοδότηση προγραμμάτων για τα θύματα εγκλημάτων, την ασφάλεια των σχολείων και την ψυχική υγεία.